Stanisław Lem w XX wieku pisał o przewidywaniu przyszłości: „Nawet niewielki postęp na każdym polu odsłania przed nami olbrzymie, a dotąd niewidzialne przedpole naszej ignorancji”[1]. Czy oznacza to, że przewidywanie przyszłości ambitniejsze niż prognoza pogody na najbliższy weekend, jest z góry skazane na porażkę? A może powinniśmy nastawić się na inny cel? Zamiast przewidzieć odległą przyszłość, powinniśmy ją zaplanować? W poniższym tekście podejmę się próby połączenia tych podejść w odniesieniu do wizji Polski A.D. 2018.
Czytaj dalej Skok w XXII wiek. Sto złotych lat rozwojuKategoria: Makroekonomia i gospodarka
Teoretyczne państwo w praktyce, czyli dlaczego potrzebujemy komisji śledczej ds. VAT
Polacy marzą o odpowiedzialnych politykach. Wzdychamy do takich historii, jak szwedzka afera Tablerone, po której za prywatne zakupy służbową kartą posadę straciła wicepremier Mona Sahlin. Jednocześnie z dużym trudem przychodzi nam krytyka polityków popieranego przez nas obozu. Blokuje nas absolutna polaryzacja narodu. Żeby ją przełamać potrzebujemy naprawdę wielkiej afery i wielkich, realnych strat dla całego społeczeństwa. Taką „matką wszystkich afer” jest wzrost luki w VAT za rządów PO-PSL.
W ogromnym uproszczeniu można by powiedzieć, że na liberalnym i bogatym Zachodzie odpowiedzialność karna ciąży na urzędniku, który złamie prawo, natomiast polityczna – na tym, który go nominował lub powołał. Politycy podają się do dymisji gdy doprowadzą do skandalu i to nawet wtedy, gdy sami zrobili niewiele złego – wystarczy, że afera osiągnie wystarczająco dużą skalę w mediach. Tak rozumiana jest tam społeczna kontrola sfery publicznej.
Czytaj dalej Teoretyczne państwo w praktyce, czyli dlaczego potrzebujemy komisji śledczej ds. VATBadanie czynników wpływających na efektywną stopę podatku VAT w Polsce
Czy czynniki polityczne mogą mieć wpływ na efektywność działania administracji? Czy jedne partie polityczne mogą lepiej radzić sobie z poborem podatków, niż inne? Czy faktycznie mamy do czynienia z uszczelnieniem VAT w ostatnich latach? Na te i jeszcze kilka innych pytań postaram się odpowiedzieć w poniższym artykule. Poświęcony jest on badaniu różnych czynników – strukturalnych, koniunkturalnych i politycznych – które mogą mieć wpływ na wielkość luki w VAT. Artykuł w większości oparty jest o proste metody ekonometrycznej analizy statystycznej (regresja liniowa).
Poniższa praca badawcza została przeze mnie opracowana w lutym br. i publikowana jest po raz pierwszy. Tutaj można zapoznać się z nią w formacie PDF.
Czytaj dalej Badanie czynników wpływających na efektywną stopę podatku VAT w Polsce
Kluczowe wyzwania polskiej elektroenergetyki
Polsce grożą niedobory prądu. System elektroenergetyczny jest stary, a sprawność elektrowni niska. Koszty ich utrzymania będą powiększać zakupy pozwoleń na emisję CO2. Godzenie unijnej polityki klimatycznej ze specyfiką polskiej energetyki będzie wymagało finezji. Czy Ministerstwo Energii podoła?
Prawo i Sprawiedliwość rozpoczęło sprawowanie władzy w państwowej energetyce od niełatwego zadania. Spółki energetyczne należące do Skarbu Państwa jeszcze za rządów PO-PSL zostały zaangażowane w ratowanie nierentownego górnictwa węgla kamiennego. Opór społeczny, wyrażany przez związki zawodowe górników, powoduje, że restrukturyzacja idzie powoli. To z kolei sprawia, iż spółki energetyczne zamiast wycofać się z ratowania węgla, zmuszane są do zwiększenia swojego zaangażowania finansowego w te operacje. Jednocześnie stoją przed nimi ogromne wyzwania związane z modernizacją starych i budową nowych jednostek wytwórczych. Już w tej chwili nasz system elektroenergetyczny działa na granicy wydolności. Tegoroczne lato było dla niego wyjątkowo łagodne, ale przyszłość nie rysuje się w jaśniejszych barwach. Średnia wieku bloków węglowych w Polsce to ok. 35 lat. Niemal wszystkie z nich pracują w parametrach subkrytycznych, czyli ze znacznie mniejszą sprawnością i większą emisją gazów cieplarnianych niż nowe elektrownie. Od dawna mówi się o budowie polskiej siłowni jądrowej, powstała nawet dedykowana temu spółka, która rozpoczęła prace planistyczne… i na tym projekt stanął. Potrzeby inwestycyjne elektroenergetyki są więc ogromne. Jak w takiej sytuacji powinno odnaleźć się Ministerstwo Energii? Które wyzwania będą najtrudniejsze i jak im zaradzić?
Czytaj dalej Kluczowe wyzwania polskiej elektroenergetykiPokaż ZUSowi FIGĘ! czyli jak zabrać swoje składki z ZUS do OFE
Od dziś, czyli od 1 kwietnia, aż do 31 lipca 2014 roku, przyszli emeryci będą mogli dokonać wyboru pomiędzy Zakładem Utylizacji Szmalu (czasem dla niepoznaki nazywanym Zakładem Ubezpieczeń Społecznych), a otwartymi funduszami emerytalnymi. Jest to efekt gigantycznego skoku na kasę premiera Tuska i ówczesnego ministra finansów Rostowskiego, dokonany pod koniec zeszłego roku. Rząd, tłumacząc się bezpieczeństwem emerytur Polaków (co jest oczywistą ściemą), przeniósł część obligacyjną OFE (blisko 150mld zł!) na konto ZUS i de facto umorzył sobie ten dług. W ten sposób Donald Tusk kupił sobie czas, bo wskaźniki zadłużenia publicznego, teraz sztucznie zaniżone, zbliżały się już nie tylko do granic ustawowych, ale i konstytucyjnych. Czytaj dalej Pokaż ZUSowi FIGĘ! czyli jak zabrać swoje składki z ZUS do OFE
Kwota wolna od podatku a sprawiedliwość społeczna i zdrowy rozsądek
Kilka dni temu nagłówki portali ekonomicznych podawały, że Brytyjczycy zwiększą kwotę wolną od podatku do 10 tys. funtów. To 17 razy więcej niż w Polsce. Sprawa ta podnoszona jest nie bez przyczyny. Rzeczpospolita Polska w myśl obowiązującej konstytucji jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej (Art. 2 Konstytucji RP), rozumianym jako nakaz tworzenia sprawiedliwego prawa i uchylania prawa niesprawiedliwego. Ponadto każdy polityk aspirujący do władzy obiecuje, że będzie zajmować się wspieraniem najuboższych. Tymczasem rzeczywistość ukazuje nam jak bardzo niesprawiedliwe, a więc z gruntu prawnego i moralnego złe, jest polskie prawo i system podatkowy. Czytaj dalej Kwota wolna od podatku a sprawiedliwość społeczna i zdrowy rozsądek