Drodzy Czytelnicy!
Przed wami tekst, który ukazać się miał w gazecie/biuletynie Stowarzyszenia Republikanie pod koniec 2013 roku. Pisałem go na przełomie września i października, chociaż prace nad zarysem takiego “manifestu” trwały dużo dłużej. Oprócz mnie brały w nich udział takie osoby, jak Łukasz Wróbel, Damian Szczerbaty, Kamil Zubelewicz. Niestety, okoliczności tamtego, gorąco okresu, były wyjątkowo niekorzystne dla tej inicjatywy. Przygotowywane równolegle FAQ (odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania, czyli przewodnik-poradnik dla Republikanów i sympatyków) nie ujrzało światła dziennego do dziś.
Od czasu pisania tego tekstu zmieniło się wiele. Republikanie po Zjeździe w listopadzie bardzo się podzielili. Wiele osób zniechęciło się do Przemysława Wiplera, widząc w jego działaniach partykularyzm i brak rozsądku, planu, większej myśli i przede wszystkim cierpliwości. Nowo wybrany Zarząd Stowarzyszenia najpierw współpracował z PRJG, później zaś się z tej współpracy wycofał. Republikanie zaangażowani w działania Polski Razem częściowo tam zostali, inni zaś przeszli do Kongresu Nowej Prawicy. Ostatecznie taką decyzję podjął też prezes Stowarzyszenia Republikanie – Przemysław Wipler. Tym samym doszło w praktyce do powstania stosunku lennego między Stowarzyszeniem Republikanie a Kongresem Nowej Prawicy.
Spauperyzowane do roli przybudówki KNP, Stowarzyszenie Republikanie przestało pełnić funkcję emanacji środowiska republikańskiego. Być może kiedyś stanie się nim ponownie. Niestety, aby do tego doszło niezbędne jest, aby wyłonił się nowy lider, który mógłby zastąpić Przemysława Wiplera. Potrzebna jest też nowa wizja i plan działania, obliczony nie na rok czy dwa lata, ale na 5-10 lat do przodu. Tylko w takim horyzoncie czasowym możemy dokonać realnej zmiany Polski w duchu republikańskim.
Dopiero dziś rozumiem, jak ważny w republikanizmie jest pierwiastek zdroworozsądkowy i antydogmatyczny. W przeciwieństwie do liberała, republikanin nie stawia za pewnik, że wolny rynek jest najlepszym rozwiązaniem wszystkich problemów społecznych. Nie hołduje wolności ponad wszystko. Ważne jest dla niego szczęście i pomyślność narodu. Dobro wspólne powstaje tam, gdzie liberalizm nie sięga – do wyższości wspólnoty nad indywidualnością. Wspólnoty nie narzuconej i zaborczej, ale pozwalającej jednostce się rozwijać, wspierając ją i motywując do działania na swoją korzyść. Czyniąc z niej pełnoprawnego Obywatela.
Zachęcam do czytania i komentowania.
Radosław Żydok, Jesteśmy Republikanami
Jaka jest idea republikańska?
Republika (łac. res publica) oznacza dobro wspólne. Republikanin postrzega państwo jako rzeczpospolitą (rzecz wspólną dla wszystkich obywateli), niezależnie od aktualnego ustroju w nim panującego. Republikanin przeciwstawia się próbom zawłaszczeniu kraju przez grupy interesów i popiera budowę silnego, bogatego społeczeństwa, dzięki któremu państwo będzie działać sprawne.
Jak powstało Stowarzyszenie „Republikanie”?
W 2009 roku powstała Fundacja Republikańska, która była jednym z pierwszych w Polsce think-tanków – ośrodków zajmujących się przygotowywaniem i oceną konkretnych rozwiązań dla polityków. Obecnie zaliczana jest do najbardziej wpływowych instytucji tego rodzaju w Polsce. Jej pierwszym prezesem był Przemysław Wipler. W 2011 roku wystartował on z sukcesem w wyborach parlamentarnych i został posłem na Sejm RP. W czerwcu 2013 roku poseł Przemysław Wipler wraz z grupą ekspertów, przedsiębiorców i działaczy społecznych, założył Stowarzyszenie „Republikanie”. W skład pierwszego Zarządu weszli także: Anna Streżyńska, Michał Czarnik, Paweł Gruza i Łukasz Wróbel.
Jaka jest misja Republikanów?
Republikanie jednoczą ludzi wierzących w Polskę, uważających że odpowiedzialność za przyszłość kraju, naszych rodzin i przyszłych pokoleń zależy od nas samych.
Republikanie chcą stworzyć Polkom i Polakom warunki do rozwoju, bogacenia się i zakładania rodzin, a w kwestii władzy – rządu pełniącego wobec obywateli rolę służebną, oraz mającego tylko taką władzę, jaką naród zdecyduje się mu dobrowolnie oddać.
Republikanie realizują swoje cele poprzez tworzenie konkretnych rozwiązań prawnych i wyłanianie reprezentantów, pełniących funkcje publiczne w duchu dobra wspólnego.
Jakie są najważniejsze wartości łączące Republikanów?
a) Prymat dobra wspólnego – kształtowanie polskich i europejskich instytucji prawnych w duchu wyższości dobra wspólnego nad partykularnymi interesami grup społecznych, zawodowych i biznesowych. W skrócie: prawo powinno być tworzone dla wszystkich, a nie tylko dla tych, którzy potrafią „wychodzić sobie” korzystne rozwiązania Dobrym przykładem takiego kierunku działalności jest deregulacja. Projekt, który został zapoczątkowany przez raport Fundacji Republikańskiej, a wdrożony w ograniczonym zakresie przez ministra sprawiedliwości, Jarosława Gowina.
b) Podmiotowość państwa polskiego – w wymiarze wewnętrznym i zewnętrznym. W skrócie: państwo powinno mieć na tyle profesjonalną i sprawną administrację, by realnie mogła wdrażać założenia polityczne. Obecnie mamy do czynienia raczej z dryfowaniem państwa, niż z płynięciem w obranym wcześniej kierunku.
c) Szacunek dla życia ludzkiego – kształtowanie sfery życia publicznego w duchu zgodnym z chrześcijańską koncepcją człowieka, w szczególności w zakresie ochrony życia ludzkiego od poczęcia do naturalnej śmierci. W skrócie: uznajemy, że źródłem naszej kultury jest między innymi chrześcijaństwo i prawo powinno uwzględniać te kulturowe uwarunkowania.
Co dalej?
Chcemy aktywnie działać na wszystkich szczeblach administracyjnych – od najbardziej lokalnych, przez regionalne samorządy aż do władz centralnych. Chcemy budować Rzeczpospolitą nie tylko z nazwy, ale faktycznie taką, która jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli. Zachęcamy Państwa do przyłączenia się do naszego dzieła!
Republikanie to ludzie, którzy:
- wierzą w Polskę i czują się za nią odpowiedzialni;
- uznają prymat dobra wspólnego nad partykularnymi interesami grup zawodowych i biznesowych;
- troszczą się o to co wspólne, bo wiedzą, że płacimy na to podatki;
- chcą prostych i niskich podatków, bo sami chcą dysponować owocami swojej pracy;
- uważają, że Rzeczpospolita powinna być państwem podmiotowym i szanowanym;
- chcą państwa, które ufa swoim obywatelom i mierzy swoją siłę ich potencjałem;
- uznają podstawowe prawa człowieka wynikające z prawa naturalnego, w tym prawo do życia, wolności i własności;
- mają odwagę i determinację by budować z nami Republikę – wspólnotę wolnych i odpowiedzialnych ludzi.